سه رُکن مهم در توافقات اولیه بنیانگذاران

هنگامی که یک شرکت را به تازگی راه‌اندازی می‌کنید، هیچ چیز مهم‌تر از داشتن یک توافق شفاف میان بنیانگذاران شرکت نیست. توافقی که حول مسائل کلیدی برای حفظ آینده و کسب‌ درآمد شرکت شکل بگیرد. این مسائل کلیدی شامل سه حوزه مهم می‌شود: نقش‌ها و مسئولیتهای اعضای تیم بنیانگذار، مالکیت و واگذاری سهام و نحوه مالکیت دارائی‌های فکری

۱. نقش‌ها و مسئولیتها: در این مرحله شما بایستی مطمئن شوید که فهم کاملاً شفافی از نقش‌ها و مسئولیتهای هر کدام از افراد وجود دارد. درست است که در یک استارتاپ، فرهنگ اشتراکی و باز حاکم است و افراد با انعطاف در مقابل امور مختلف رفتار می‌کنند، اما این امر به معنی نیست کهً هر فرد مسئول هر چیزی است. بسیاری از استارتاپ‌ها این اشتباه را مرتکب می‌شوند و معتقدند که هر تصمیمی، بایستی به صورت جمعی اتخاذ شود و هر یک از بنیانگذاران، بایستی بر هر تصمیمی کنترل داشته باشد. اما مسلماً این امر منجر به سردرگمی و سرخوردگی می‌شود. البته این امر به این معنا نیست که برای تصمیمات مهم نبایستی فضای بحث و گفتگو و رسیدن به اجماع فراهم شود. بلکه تاکید بر آن است که برخی از مسیرهای اصلی مسئولیت بایستی مطرح شده و یک سیستم مدیریت عملیاتی توسعه داده شود که در آن هر کدام از بنیانگذاران، مسئولیت‌های شفافی داشته باشد و دائماً در مورد تعهداتش، گزارش بدهد.

۲. مالکیت و واگذاری سهام: شما نیاز دارید که مالکیت بنگاه نوپایتان را میان تیم بنیانگذار تقسیم کنید. هر چند این موضوع، یک بحث ذهنی و بسیار ظریف است، اما ضروری است که شما مطمئن شوید هیچ سوءتفاهم یا ضربه احساسی به افراد در این فرآیند وارد نشده است. چرا که در سایر مسائل خودش را نشان خواهد داد. به یاد داشته باشید که معمولاً بایستی در مورد ۹۰ سهام تصمیم بگیرید و ۱۰ درصد را برای امور مختلف آینده کنار بگذارید. همچنین به یاد داشته باشید که هیچ قاعده‌ای در مورد اینکه همه بنیانگذاران بایستی مالکیت برابری در قبال کسب‌وکار داشته باشند، وجود ندارد و بخش سخت کار دقیقاً همین قسمت است. ممکن است که شما مجبور شوید به بعضی از بنیانگذاران بگویید که سهم برابر در راه‌اندازی کسب و کار نداشته‌اند. اما بهتر است که این مکالمه در روز اول راه‌اندازی شرکت باشد، نه اینکه شرکت راه اندازی شود و عملیات آن شروع شود و پس از آن، تصمیم بگیرید که سهام را تقسیم کنید. همچنین بایستی در مورد نحوه واگذاری سهام در بازار و میان خود بنیانگذاران توافقاتی صورت بگیرد. هر یک از بنیانگذاران بایستی در راستای خلق ارزش برای بنگاه، سهامش را واگذار کند. بایستی تصمیماتی برای جلوگیری از سواری مجانی (Free riding) برخی از بنیانگذاران گرفته شود و در مورد اینکه در چه شرایطی افراد باید سهامشان را واگذار کنند، تصمیم‌گیری شود.

۳. مالکیت معنوی: هنگامی که شما و سایر بنیانگذاران شرکت در حال توسعه یک ایده و مدل کسب و کار برای راه اندازی یک محصول یا پلتفرم هستید، در واقع در حال خلق مالکیت معنوی (IP) هستید. مالکیت معنوی شکل‌های مختلفی دارد، اما بایستی مطمئن شوید که هر نوع مالکیت معنوی که توسعه داده شود، تعلق به کل بنگاه دارد، نه افراد. متاسفانه دیده می‌شود که برخی از بنیانگذاران، به صورت تکاملی بر روی توسعه یک ایده یا تکنولوژی کار می‌کنند، اما هنگامی که مالکیت معنوی کامل می‌شود، آن را از بنگاه جدا می‌دانند و معتقدند که بنگاه حق استفاده از آن مالکیت معنوی را ندارد. تعیین سازوکارهای مربوط به مالکیت معنوی ساده است و نمونه‌های زیادی در مورد آن وجود دارد. در مورد این امر نیز بایستی در روز ابتدایی راه‌اندازی شرکت تصمیمات کلیدی گرفته شود.

رابطه بنیانگذاران در ابتدای راه‌اندازی کسب‌وکار، بی‌تفاوت با ازدواج نیست. در ابتدا، رابطه بسیار مثبت و سازنده است و اصولاً به جدایی فکر نمی‌کنید، اما این امر ممکن است محقق شود. بنابراین با جدیت و قاطعیت در مورد آینده برنامه‌ریزی کنید.

منبع:

https://www.entrepreneur.com/article/236044